«Արգումենտի ի ֆակտի» հեղինակավոր ռուսական հրատարակությունը պատմել է Անդրկովկասի հնագույն հայկական խոհանոցի մասին և ներկայացրել խորհուրդներ այն մասին, թե ինչ է պետք համտեսել Հայաստանում և ինչ բերել այնտեղից։
Հայկական ճաշատեսակները կարելի է ճանաչել անգամ փակ աչքերով
Հայկական խոհանոցն Անդրկովկասի հնագույն խոհանոցն է։ Այն շատ հետաքրքիր է և տարբերվում է կովկասյան այլ խոհանոցներից։ Չնայած շատ մթերքներ և անգամ որոշ ճաշատեսակներ, օրինակ տոլման, ընդհանուր են կովկասյան մի շարք երկրների համար, այդուհանդերձ, հայկական ճաշատեսակները դուք կճանաչեք փակ աչքերով, դրանք շատ յուրօրինակ են։
Հայկական խոհանոցը հագեցնող է և կալորիական։ Հայաստանում շատ են օգտագործում միս, լապշա, հատուկ ուշադրության կենտրոնում են ապուրները։ Ավանդական ճաշատեսակները կարելի է հեշտությամբ գտնել ինչպես Երևանի կենտրոնում գտնվող հայտնի ռեստորաններում, այնպես էլ տուրիստական երթուղիներից դուրս գտնվող հարմարավետ պանդոկներում։
Ինչ համտեսել Հայաստանում
Խորոված. հայտնի ազգային խորովածը` մարինացված գինու, կոնյակի կամ քացախի մեջ։
Տոլմա. մսի արգանակից պատրաստված տոլմա` փաթաթված խաղողի թփով։
Քյուֆթա. քյուֆթայի միսն ավանդաբար ոչ թե աղում են մսաղացով, այլ «ծեծում են» մինչև միատար զանգված ստանալը, ինչից հետո ավելացնում են սոխ և համեմունքներ։
Արշտա. արշտան փորձելու համար հարկավոր է այցելել հայկական գյուղեր։ Արշտան պատրաստվում է ջրից, ալյուրից և աղից։ Չեն ավելացնում ոչ ձու, ոչ յուղ։ Արշտան օգտագործվում է մեծ թվով ճաշատեսակներում, դրանից պատրաստում են նաև հալվա։
Պուտուկ և մախոխ. ոչխարի մսից պատրաստվող ապուրներ են։ Պուտուկում ավելացնում են նաև ոլոռ և սալոր, մախոխում` ցորենի ալյուրից և ոչխարի խճողակից պատրաստված խմորագնդիկներ։
Ժենգյալով հաց. հայկական բոլոր ճաշատեսակներում օգտագործվում է տարատեսակ կանաչեղեն, ամենից շատ կանաչեղեն է օգտագործվում ժենգյալով հացում։ Այն լցոնում են տարատեսակ կանաչեղենով, որոնց տեսակները մի կտորում կարող է հասնել 50–ի։
Պանիր և երշիկեղեն
Հայաստանը հայտնի է նաև իր կաթնամթերքով, որտեղ առանձին դերակատարություն ունեն մածունը և, իհարկե, պանիրը։ Հայտնի չանախը պատրաստվում է աղաջրում, ինչի համար օգտագործվում են սպիտակ գինու տեսակներ, մեղր և մրգահյութեր։ Չանախն ունի աղի և փոքր–ինչ սուր համ։
Լոռին պատրաստվում է կովի և գոմեշի կաթից ու առանձնանում է նրբահամությամբ։ Եվ, իհարկե, հայտնի չեչիլը, որը կարելի է բերել Հայաստանից, այն ամենից երկարն է պահպանում իր օգտակար հատկությունները։
Մսային դելիկատեսների թվում առանձնանում է սուջուխը, որն ունի սուր համ ու տարբերվում է համեմունքների բույրով և կարծրությամբ, ինչպես նաև բաստուրման։
Մրգեր
Հայկական «գլխավոր» միրգը, թերևս, ծիրանն է, որը երկրի խորհրդանիշերից մեկն է։ Հենց Հայաստանում կարելի է փորձել ծիրանի ամենահամեղ տեսակները։ Հայաստանում աճեցվում է նաև շատ համեղ դեղձ, նուռ, խաղող, թուզ։
Ի՞նչ բերել Հայաստանից
Հայաստանից պետք է բերել պանիրի բոլոր տեսակները` չանախ, չեչիլ, անգամ լոռի։ Վերջինը, չնայած որ մի փոքր նուրբ է, սակայն ճանապարհին չի փչանա։ Հայաստանից հարկավոր է բերել նաև բաստուրմա և սուջուխ և, իհարկե, բարձր լեռնային գոտիներում աճող ուրցն ու պոչղակը (зверобой)։ Գնեք և ձեզ հետ Հայաստանից անպայման բերեք ընկուզեղեն, չրեղեն և հայկական համեմունքներ։ Բացի հայկական կոնյակից, որը բոլորը ճանաչում և սիրում են, ուշադրություն դարձրեք նաև «Արենի» և «Խորան» գինիներին։