Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորմանն ուղղված ոչ մի համաձայնագիր չի կարող ստորագրվել առանց Ստեփանակերտի. ուրբաթ օրը, Ազգային ժողովում 2016 թ. պետբյուջեի կատարողականի քննարկման ժամանակ այս մասին ասել է ՀՀ ԱԳՆ ղեկավար Էդվարդ Նալբանդյանը:
«Բոլոր փաստաթղթերում, որոնցով տարվում են բանակցությունները, այդ թվում նաև համանախագահների առաջարկներում, նշվում է, որ Լեռնային Ղարաբաղի ներկայացուցիչը պետք է մասնակցություն ունենա վերջնական խաղաղ պայմանագրի մշակմանն ուղղված բանակցություններին»,- ասել է նախարարը:
Նալբանդյանն ընդգծել է, որ այդ բոլոր փաստաթղթերն այժմ պահվում են Վիեննայում գտնվող ԵԱՀԿ գլխավոր գրասենյակում, և անհրաժեշտության դեպքում դրանք կներկայացվեն հասարակության դատին:
« Առանց Ղարաբաղի անհնար է որևէ փաստաթուղթ ստորագրել: Առանց ղարաբաղյան կողմի հնարավոր չէ հասնել որևէ վերջնական համաձայնագրի»,- շեշտել է գերատեսչության ղեկավարը:
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկիզբ է առել 1988 թվականին, այն բանից հետո, երբ մեծամասամբ հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. Դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցավ հանրաքվե, որի ժամանակ բնակչության 99,89%-ը կողմ արտահայտվեցին Ադրբեջանից անկախանալուն:
Դրանից հետո Ադրբեջանի նախաձեռնած լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունները հանգեցրին այն բանին, որ այն կորցրեց վերահսկողությունը ո՛չ միայն Ղարաբաղի, այլ նաև հարակից 7 շրջանների վրա:
1994թ. մայիսի 12-ից, զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագիր կնքելուց հետո, հակամարտության գոտում ռազմական գործողությունները դադարեցվել էին: Դրանց արդյունքում երկու կողմերը միասին տվել են 25-30 հազար զոհ, և գրեթե մեկ միլիոն մարդ ստիպված է եղել լքել իր տունը:
Հրադադարի պահպանման մասին համաձայնագիրը գործում է մինչ օրս:
1992 թվականից մինչ օրս բանակցություններ են ընթանում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում հակամարտության խաղաղ կարգավորման վերաբերյալ: Հիշեցնենք, որ Մինսկի խմբի համանախագահներն են ԱՄՆ-ը, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան:
Բավ է պառակտվել